აჭრელებული კანი ჩვილის ყველა მშობელს დაუფიქსირებია ერთხელ მაინც. სისხლძარღვთა ბადის კონტრასტული ფერი კანის უცვლელ ფონზე უცნაურ ლაქას ქმნის, რომელიც მარმარილოს მოგვაგონებს.
რასთან არის აჭრელებული კანი დაკავშირებული?
ეს გამოწვეულია ჩვილის კანისა და სისხლძარღვების სტრუქტურული მახასიათებლებით. კანი ძალიან თხელი, თითქმის გამჭვირვალეა, კანქვეშა კაპილარული ბადე კი კარგად არის განვითარებული.
მარმარილოსებრმა ლაქამ შესაძლოა დაფაროს მთელი სხეული ან ცალკეული ადგილები.
აჭრელებული კანის გამომწვევი მიზეზები
ამის გამომწვევი მიზეზები შეიძლება იყოს ფიზიოლოგიური ან პათოლოგიური.
უმეტეს შემთხვევაში ამ ფენომენის მიზეზები ფიზიოლოგიურია.
სიცოცხლის პირველ წელს ბავშვებში თერმორეგულაცია ჯერ კიდევ არასრულყოფილია. სისხლის მიმოქცევის სისტემაც ნელ-ნელა იწყებს დამოუკიდებელ ფუნქციონირებას. ვენები და კაპილარები კანთან ძალიან ახლოს არის განლაგებული. ტემპერატურის ცვლილებების ფონზე ზოგიერთ ვენას შეუძლია გაფართოვდეს, ზოგი კი შევიწროვდეს. გაფართოებული სისხლძარღვები კანზე უფრო წითლად ჩნდება, შევიწროებული – ცისფრად. შედეგად ყალიბდება მარმარილოსებრი ლაქა.
ეს მდგომარეობა სრულიად ნორმალურია. ის შეიძლება შეგვხვდეს იმ შემთხვევაში, როდესაც ბავშვს ხდიან (ჩვილი ძალიან მგრძნობიარეა ტემპერატურის მცირე ცვალებადობის მიმართაც კი) ან არასაკმარისად თბილ წყალში ბანაობისას. როგორც კი ორგანიზმი შეეგუება ახალ პირობებს, მარმარილოსებრი ლაქა ქრება. ეს რეაქცია დამახასიათებელია ჩვილებში სიცოცხლის პირველ 6 თვეში, მოზრდილ ასაკში მექანიზმები უფრო დახვეწილია და აღარ ჩნდება.
თუმცა, თუ მიზეზები პათოლოგიურია, ის განსაკუთრებულ ყურადღებას იმსახურებს. უფროსი ასაკის ბავშვებში მარმარილოსებრი ლაქის შემთხვევაში გამუდმებითაა საჭიროა სპეციალისტთან კონსულტაცია შემდეგი დაავადებების გამოსარიცხად:
• გულ-სისხლძარღვთა სისტემის პათოლოგია: დაუდგენელი თანდაყოლილი გულის დაავადება, მიოკარდიტი და ენდოკარდიტი, თანდაყოლილი გულის რითმის დარღვევა.
• ნევროლოგიური პათოლოგიები.
• ანემია – სისხლის წითელი უჯრედების რაოდენობის და ჰემოგლობინის დონის დაქვეითება, რომელსაც აქვს სხვადასხვა წარმოშობა.
• ენდოკრინული დაავადებები.
• აუტოიმუნური პათოლოგია – დაავადებათა ჯგუფი, რომლის დროსაც საკუთარი ქსოვილები უცხოდ აღიქმება. იმუნოკომპეტენტური უჯრედები აწარმოებენ აუტოანტისხეულებს, რომლებიც ანადგურებსქსოვილს და იწვევს სპეციფიკური ანთებითი რეაქციის განვითარებას. კანზე მარმარილოს ნიმუში ხშირად ჩნდება ისეთი დაავადებების განვითარების ფონზე, როგორიცაა სისტემური წითელი მგლურა და რევმატოიდული ართრიტი.
• ნებისმიერი ხასიათის ინტოქსიკაცია (მძიმე ინფექციური დაავადებები, მწვავე მოწამვლა და ა.შ.).
• ზოგიერთი სპეციფიკური ინფექცია (მაგალითად, ტუბერკულოზი, სიფილისი) იწვევს ზომიერი ინტოქსიკაციის განვითარებას ხანგრძლივი დროის განმავლობაში. ამ შემთხვევაში ირღვევა ავტონომიური ნერვული სისტემის ფუნქციონირება, იცვლება სისხლძარღვთა ტონუსი, რასაც თან ახლავს კანის ცვლილებები.
აჭრელებული კანის დიაგნოსტიკა
კანზე დამახასიათებელი ნიმუშის მიზეზის დასადგენად, ტარდება დიაგნოსტიკა. ჩვილობის პერიოდში მარმარილოსებრი კანი უმეტეს შემთხვევაში ნევროლოგიურ პათოლოგიაზე მიუთითებს. ამიტომ, პედიატრი ყველა საჭირო დიაგნოსტიკის დასრულების შემდეგ, ბავშვს ნევროლოგთან კონსულტაციაზე აგზავნის. იქ ბავშვს უნიშნავენ ნეიროსონოგრაფიას (ულტრაბგერითი დიდი შრიფტის მეშვეობით) და საჭიროების შემთხვევაში უფრო კომპლექსურ კვლევებს (EEG, MRI).
თუ ნერვული სისტემიდან პათოლოგია არ არის გამოვლენილი, კლინიკური სურათიდან გამომდინარე ტარდება შემდეგი დიაგნოსტიკური ღონისძიებები:
• სეროლოგიური ტესტები ინფექციური აგენტების მიმართ სისხლში სპეციფიკური ანტისხეულების არსებობისთვის;
• სისხლში ანთების მწვავე ფაზის ცილების განსაზღვრა, რომელთა არსებობა მიუთითებს აუტოიმუნურ პროცესზე;
• ელექტროკარდიოგრაფია გულის ფუნქციური მდგომარეობის შესასწავლად;
• ექოკარდიოგრაფია, რომელიც არის გულის ულტრაბგერითი გამოკვლევა;
• რეოვაზოგრაფია სისხლძარღვების მდგომარეობის შეფასებით;
• კოაგულოგრამა, რომელიც წარმოადგენს ლაბორატორიულ ტესტს სისხლის შედედების შესასწავლად.
• სისხლის ტესტი ანემიის გამოსავლენად.
კვლევის შედეგების საფუძველზე ექიმი აკეთებს დასკვნას იმ ცვლილებების წარმოშობისა და ხასიათის შესახებ, რამაც გამოიწვია კანზე მარმარილოსებრი ლაქის გამოჩენა და ირჩევს შესაბამის თერაპიას. თუ მარმარილოსებრი კანს ფიზიოლოგიური წარმოშობა აქვს, პედიატრი დაკვირვებას დანიშნავს.
