რეზუს კონფლიქტის პრევენცია ორსულობის დროს

08-05-2024

რა არის რეზუს ფაქტორი?
რეზუს  ფაქტორი არის ცილა, რომელიც  სისხლის წითელი უჯრედების ზედაპირზე მდებარეობს. სტატისტიკის მიხედვით, ადამიანების 85%-ს დადებითი რეზუს ფაქტორი აქვს, 15%-ს კი - უარყოფითი. სისხლის ჯგუფის და რეზუს ფაქტორის ცოდნა განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია სისხლის გადასხმის, ოპერაციების და ორსულობის დროს პობლმების თავიდან ასაცილებლად. ორსულისთვის ერთ-ერთი პირველი გამოკვლევა არის სისხლის ჯგუფის და რეზუსის დადგენა. 

რატომ ხდება რეზუს კონფლიქტი?

რეზუს უარყოფითი ფაქტორის მქონე დედის ორგანიზმში, პირველი ორსულობის დროს ანტისხეულების გარეშე და რეზუს დადებითი ფაქტორის მქონე ნაყოფის არსებობის შემთხვევაში, საშიში არაფერი ხდება. ჩვილის  დედის იმუნური სისტემა მხოლოდ უცხო ცილას ეცნობა. მაგრამ განმეორებითი ორსულობის შემთხვევაში ქალის იმუნიტეტი უკვე სრულად არის შეიარაღებული და ორგანიზმში რეზუს დადებითი ცილის  მოხვედრის დროს  დამცავი ანტისხეულები შეიძლება სწრაფად წარმოიქმნას. ეს ანტისხეულები ანადგურებს ნაყოფის სისხლის წითელ უჯრედებს, აღწევს პლაცენტაში, იწვევს ჰემოლიზურ ანემიას (ბავშვის სისხლის წითელი უჯრედების იმუნური განადგურება საშვილოსნოში). ანემია  ჟანგბადის შიმშილია, მუცლადყოფნის განვითარების შეფერხება, რა დროსაც ნაყოფს   საფრთხე ემუქრება. 

როგორ ამოვიცნოთ ნაყოფის მდგომარეობის გაუარესება ჰემოლიზური ანემიის დროს?

ამაში გვეხმარება ულტრაბგერითი  დოპლერი  (ნაყოფის თავის ტვინის შუა არტერიაში სისხლის ნაკადის სიჩქარის განსაზღვრა) და ლაბორატორიული მაჩვენებლები (რეზუს საწინააღმდეგო ანტისხეულების ტიტრის მატება).

მკურნალობა
რაც შეეხება მკურნალობას, დახმარება შესაძლებელია მხოლოდ მუცლადყოფნის დროს დროული ჩანაცვლებითი სისხლის გადასხმით. 

როდის უნდა დაინიშნოს ანტირეზუს იმუნოგლობულინი?

ორსულობის 28-ე კვირიდან ხელახლა დგინდება ანტირეზუსის ანტისხეულების დონე. თუ ისინი არ არის ხელმისაწვდომი, ანტირეზუს იმუნოგლობულინის პირველი დოზა ინიშნება პროფილაქტიკურად. დაბადების შემდეგ განისაზღვრება ბავშვის სისხლის ჯგუფი და რეზუს ფაქტორი. თუ ის დადებითია, პრეპარატის მეორე დოზა 72 საათის განმავლობაში მიიღება.

რა შემთხვევებში ინიშნება ანტირეზუს იმუნოგლობულინი ორსულობის დროს?

-    მეექვსე კვირის შემდეგ სპონტანური აბორტის საშიშროება და სისხლიანი გამონადენი
-    პლაცენტის აშრევება
-    აბორტის ან სპონტანური აბორტის შემდეგ 48 საათის შემდეგ
-    ქორიონული ვილუსის სინჯის აღების ან ამნიოცენტეზის შემდეგ 
-    საშვილოსნოსგარე ორსულობის შემდეგ.
თანამედროვე პროფილაქტიკა ჯანმრთელი ჩვილის და უპრობლემო ორსულობის საწინდარია.