რისი მოთხოვნა შეგიძლიათ მეუღლისთვის განქორწინების შემდეგ

08-11-2021

იურისტი, ადვოკატი, საადვოკატო ბიურო ,,ვახტანგ მაჭავარიანის იურიდიული ოფისის“ მმართველი პარტნიორი გვიყვება, რა ხდება მაშინ, როდესაც ცოლ-ქმარი ერთმანეთს შორდება,  როგორ განისაზღვრება ალიმენტის საკითხი, როგორ განისაზღვრება ალიმენტის რაოდენობა და რა ხდება ვალდებულებისგან თავის არიდების შემთხვევაში: 

- როდესაც ცოლ-ქმარი ერთმანეთს შორდება, ხოლო ქმარი არ არის თანახმა ქორწინების იურიდიულად შეწყვეტაზე,  როგორ იცავს კანონი ქალის უფლებას?

- თუ წყვილს შორის არ არსებობს დავა, განქორწინება შეიძლება სახელმწიფო განვითარების სააგენტოში, იუსტიციის სახლში, განხორციელდეს. ხოლო,  დავის არსებობის შემთხვევაში, განქორწინების საკითხს იხილავს სასამართლო. სასამართლო მოთხოვნის საგანი შეიძლება იყოს როგორც  გაყრის რეგისტრაცია (როდესაც ერთ-ერთი მხარე არ არის გაცილებაზე თანახმა), ასევე ქონების გაყოფა, არასრულწლოვანი შვილების საცხოვრებელი ადგილის, ალიმენტისა თუ სარჩოს დადგენა.

- ავალდებულებს თუ არა კანონი მამას ალიმენტის გადახდას? თუ  თავს არიდებს გადახდას, რა ხდება ამ შემთხვევაში? 

- ალიმენტი ლათინული სიტყვაა და ქართულად  საზრდოს, საკვებს ნიშნავს. იურიდიულად კი  ესაა ხარჯი, რომელსაც ოჯახს მოშორებული პირი, კანონის ძალით, სარჩენად უხდის თავისი ოჯახის შრომისუუნარო ან არასრულწლოვან წევრებს. ალიმენტის გადახდის ვალდებულება არა მარტო შვილების, არამედ შრომისუუნარო მშობლების, ბებია-პაპისა თუ არასრულწლოვანი და-ძმის მიმართაც გაგვაჩნია. შვილებთან მიმართებაში ალიმენტის ოდენობას მშობლები განსაზღვრავენ, თუ ვერ შეთანხმდებიან, მაშინ - სასამართლო.

- და თუ მას არ აქვს არანაირი შემოსავალი, რა ხდება ამ დროს?

- შემოსავალი თუ არ აქვს, ვერც ვერაფერს გადაიხდის. თუ მშობელი წლებია არ იღებს ფინანსურ მონაწილეობას ბავშვის გაზრდაში, სასამართლოს შეუძლია  წარსული დროისათვისაც გადაახდევინოს ალიმენტი, თუმცა  არაუმეტეს სამი წლისა.

- როცა თავს არიდებს გადახდას, რა ხდება ამ შემთხვევაში?

- თუ სასამართლომ ალიმენტის გადახდა განუსაზღვრა მშობელს და  მოვალე ვერ იქნა ნაპოვნი, ეს არ ნიშნავს, რომ ის გაექცა ვალდებულებას, რადგან   ამ შემთხვევაში ხანდაზმულობა არ მოქმედებს და ბავშვი სრულწლოვანიც რომ გახდეს, სასამართლოს მიერ დადგენილი ალიმენტი მაინც მისია და მამას დაგროვილი თანხის  ერთიანად გადახდა მოუწევს. მაგალითად, თუ სასამართლომ განსაზღვრა, რომ 200 ლარი უნდა იხადოს თვეში და სამი წელი ის თავს არიდებს ვალდებულების შესრულებას, მითითებული თანხა გროვდება და ერთიანად მოუწევს  7200 ლარის გადახდა. სისხლის სამართლის პასუხისგებაშიც შეიძლება, რომ მოხვდეს, ვინაიდან ამავე კოდექსის 176-ე მუხლით ალიმენტის გადახდისათვის ჯიუტად თავის არიდება ისჯება.

- როგორ განისაზღვრება ალიმენტის რაოდენობა?

- ბავშვის ნორმალური აღზრდისთვის აუცილებელი მინიმუმი  150/ 200  ლარს წარმოადგენს. თუმცა,   სასამართლო ითვალისწინებს როგორც ალიმენტის გამცემის, ასევე მიმღების მატერიალურ მდგომარეობას. შესაბამისად, ალიმენტის გამცემის  ეკონომიკური მდგომარეობის ცვლილებასთან ერთად, შესაძლებელია ოდენობის როგორც გაზრდა, ასევე შემცირებაც.